Fatehpur Sikri
De ingang naar de moskee.
Op weg van Jaipur naar Agra kom je langs een verlaten stad: Fatehpur Sikri; het zoveelste staaltje van bouwkunst van de mogols. Het was de hoofdstad van het rijk tussen 1571 en 1585. De stad werd gebouwd op bevel van Akbar de Grote (1542-1605) grootmogol van het toenmalige mogolrijk, maar de locatie bleek geen gelukkige keuze. Het gebied was (en is nog steeds) woestijnachtig en er was te weinig water om een stad draaiende te houden. Dus na de dood van Akbar de grote werd de stad grotendeels weer verlaten. Het paleis en de moskee (die nog steeds gebruikt wordt) zijn goed bewaard gebleven.
Nogal wat moskeeën in India worden Jama Masjid genoemd, en de moskee van Fathepur Sikri is daar één van. Rode zandsteen bepaalt de algemen kleur van het complex, met witte en gele zandsteen voor opvallende ornamenten. Zoals altijd bestaan deze ornamenten uit geometrische patronen, afbeeldingen van mensen zul je hier tevergeefs zoeken.
Een blik over het plein, direct na binnenkomst.
Na binnenkomst strekt zich een groot plein voor je uit. Langs alle vier zijden van het vierkante complex bevinden zich gewelfde gangen, die de bezoeker afschermen van de intense straling van de zon. Wie ook afgeschermd worden van de zon zijn de talloze handelaartjes die toeristen hun handwerk proberen te verkopen en de onofficiële gidsen, die hun "kennis" verkopen. Als je ooit hier komt, laat je dan niet in met wie dan ook die je aanspreekt: je raakt hem niet meer kwijt en aan het eind van de rit kost het je geld, zonder dat je er iets van opgestoken hebt.
Aangezien het een moskee is, mag men hier niet met schoenen aan rondlopen; de schoenen worden bij de ingang (tegen een kleine vergoeding natuurlijk) bewaard. Het plein is echter in de middagzon zo heet geworden dat over de stenen lopen behoorlijk pijn aan de voeten kan doen en daarom zijn er lange matten uitgerold om van de ene bezienswaardigheid naar de volgende te lopen.
De ingang aan de zuidkant (achterzijde).
Deur in de zuidelijke poort.
En bezienswaardigheden zijn er genoeg. Zo is er de immense poort aan de zuidzijde, de grootste in India naar men zegt. Wie langs de zuidzijde naar binnen wil moet een aantal steile trappen beklimmen want het hele complex ligt namelijk op een steile heuvelrug die uit de vlakte omhoog steekt. Daardoor lijkt de poort nog groter dan hij al is. De massieve houten deuren doen eerder vermoeden dat we hier met een vesting dan met een religieuze plek van doen hebben. Op de foto rechts zijn ook duidelijk de delicate versieringen te zien, zelfs de deuren zijn versierd.
De witte tombe van Salim Chisti.
De witte tombe van Salim Chisti (†1572) is een tweede bezienswaardigheid. Salim Chisti was een Soefi Heilige die zijn tombe te danken heeft aan Akbar de Grote zelf. Het verhaal gaat dat, toen drie zoons van Akbar reeds als kind gestorven waren en Akbar vreesde dat hij geen opvolger meer zou krijgen, hij te raad ging bij Salim Chisti. Deze voorspelde hem dat hij alsnog drie zoons zou krijgen, en zie, hij kreeg ze.
Toen Salim Chisti stierf liet Akbar de tombe bouwen, net als de rest van het complex opgetrokken uit rode zandsteen en een koepel. Maar later werd de tombe bekleed met wit marmer, en samen met het ver overhangende dak en de zuilen versierd met slangen zorgt dit er voor dat de tombe nogal opvalt in het geheel. Vooral het slangenmotief voor de zuilen is apart, omdat er verder nergens een levend wezen wordt afgebeeld.
De grafkamer van Salim Chisti.
In het midden van de tombe ligt Salim Chisti begraven. In een vierkant kamertje, onder een koepeltje van parelmoer en brons ligt zijn grafsteen. Het is jammer om te zien hoe slecht de tombe onderhouden is; de verf bladdert van het traliewerk en het kamertje moet worden gestut met een frame van stalen buizen. Het is daarom niet voor niks dat je moet betalen (aan elke aanwezige lijkt het wel) om foto's te mogen maken; het is namelijk een bijdrage aan het herstel en onderhoud van de tombe.
Binnen de tombe kan men helemaal rond het grafkamertje lopen. Traliewerk gesneden uit marmer bieden een blik op de grafsteen in het grafkamertje, maar ook naar buiten. De hele buitenzijde bestaat namelijk uit dit traliewerk. Deze tralies zijn weer een typisch voorbeeld van ambachtelijk vakmanschap. Ze zijn gesneden uit manshoge vierkante platen marmer; ze bestaan dus uit één enkel stuk! Ze bieden de bezoeker een goede blik naar buiten maar houden tegelijk het zonlicht en de hitte buiten.
Marmeren traliewerk in de tombe.
Salim Chisti werd, en wordt nog steeds, vereerd door hindoes en moslims. Kinderloze vrouwen komen naar de tombe en binden gekleurde linten aan de tralies van het grafkamertje en bidden, opdat ze kinderen zullen krijgen, net als 4 eeuwen geleden Akbar de Grote. Gaat de wens in vervulling dan keren ze terug en halen het lint weg. Toen ik er was zaten er tientallen linten in het traliewerk.