Nederlands Deutsch
だんじり祭り
Danjiri matsuri
(danjiri festival)
Kishiwada 岸和田
De stad Kishiwada is op zich niets bijzonders. Zoals zoveel Japanse steden is het zwaar gehavend door de oorlog gekomen. Het kasteel is een betonnen reconstructie van het origineel met daarin een klein museum. Het maakt deel uit van een lange betonwoestenij met Osaka als kloppend hart. Niets zou Kishiwada van de omringende plaatsen onderscheiden ware daar niet de danjiri-matsuri, het danjiri festival, dat jaarlijks op 14 en 15 september gehouden wordt en grote aantallen bezoekers trekt.
De danjiri's
Tijdens het danjiri festival worden zware met veel houtsnijwerk, vlaggen en goudkleurige touwen versierde wagens, zogenaamde danjiri's, door de straten van Kishiwada getrokken. De danjiri biedt plaats (jawel, er reizen mensen in mee) aan een viertal muzikanten binnen in, een paar stuurlui voorop, een paar coördinatoren achterop en de hoofdtimmerman boven op. Die hoofdtimmerman is voorzien van een tweetal typisch japanse papieren waaiers en zijn taak bestaat voornamelijk uit dansen en er niet van af vallen, zoals we later zullen zien.
|
|
Achterzijde van een danjiri. Achter het gaas (ter bescherming) bevinden zich kunstig gebeeldhouwde voorstellingen uit de japanse geschiedenis en mythologie. |
|
| Deze opname van een andere danjiri laat het verfijnde snijwerk zien. |
|
|
Voorzijde van een danjiri. Onder het dak dat de voorste helft van
de danjiri tooit, bevindt zich de ruimte waar de muzikanten zitten. Hun instrumenten zijn hier zichtbaar. |
|
Danjiri gezien vanaf de achterkant. De pollepels aan de achterzijde voorzien de inzittenden van water. September is de heetste maand in Japan en verkoeling is zeker geen luxe. |
De danjiri is vrijwel geheel gemaakt van zogenaamd zelkova hout, een inheemse japanse houtsoort. De assen zijn star en het sturen van een danjiri is dan ook niet makkelijk. Het gewicht helpt ook niet mee, zo'n 4 ton namelijk. Om te sturen steekt er aan de achterzijde een lange stuurboom uit waaraan enkele tientallen(!) potige kerels trekken om de danjiri van richting te doen veranderen. Om de danjiri in beweging te krijgen trekken aan de voorzijde enkele honderden personen van alle leeftijden, mannen en vrouwen, aan twee touwen. Het vergt natuurlijk nogal wat coördinatie om zo'n grote en in een lange rij verspreide groep mensen eensgezind te laten trekken en sturen, en daarom lopen er naast de stoet enkele met vlaggen uitgedoste coaches en suppoosten die ervoor zorgen dat de weg vrij is en het signaal geven dat er getrokken kan worden.
|
| Op deze foto is links de naar achter uitstekende stuurboom goed te zien. |
Het trekken
Op zich zou het door de stad sleuren van deze danjiri's nog niet zo spectaculair zijn ware het niet dat er een sport van gemaakt wordt om de bochten in de route zo snel mogelijk te nemen. De danjiri's sturen zoals gezegd niet zo makkelijk.
Alvorens de bocht genomen wordt beweegt de stoet van trekkers zich om de hoek, tot de danjiri de hoek tot op zo'n 20 meter genaderd is. Dan stopt men. De muziek, uitgevoerd op een grote en een kleine taiko (trommel), fluit en fusegane (een soort van diep koperen bord waar met een hamer in geslagen wordt) speelt onderwijl een ritmische deun, vooralsnog langzaam. Iedereen bereidt zich nu voor op wat komen gaat, ook de toeschouwers. De trekkers beginnen iets te roepen als "hoorya, hoorya". Dan neemt het tempo van het ritme toe, de trekkers zetten zich in beweging, de timmerman springt van links naar rechts op het dak van de danjiri. De danjiri komt verrassend snel op gang en als de bocht bereikt is, trekken de mannen achter de danjiri de stuurboom naar één kant, en twee remmers voorop remmen een wiel af, waardoor de danjiri als vanzelf van richting veranderd. De timmerman bovenop, doet zijn uiterste best om er niet af te vallen, sommige mannen aan de stuurboom worden weg geslingerd en belanden in het publiek.
|
De hoofdtimmerman bovenop, stuurmannen voorop,
coördinatoren achterop, muzikanten binnen in en begeleiders ernaast. |
|
| De voorhoede komt eraan … |
|
| … de voorste trekkers gaan door de bocht … |
|
| … de rest ook … |
|
| … en uiteindelijk ook de danjiri. |
Zoals gezegd sturen een aantal potige kerels de danjiri aan de achterzijde. De trekkersstoet vooraan begint doorgaans met een paar jonge kerels die letterlijk het voortouw nemen. Daarachter komt de jeugd, jongetjes en meisjes. Daarna is het de beurt aan de tieners, eerst de meisjes dan de jongens en dan vlak voor de danjiri de volwassenen. Er zit dus een logische opbouw in: vooraan de minst sterke (en die het meeste gevaar lopen zouden ze ten val komen) en dan naar de danjiri toe steeds sterkere trekkers.
Ze zijn allemaal ook hetzelfde gekleed, althans voorzover men bij dezelfde danjiri hoort. Iedere wijk in Kishiwada en elke voorstad heeft zijn eigen danjiri (meer dan 80 in totaal!), met een eigen naam en eigen kleding. Het hesje dat men draagt heet happi en vertoont de naam of het symbool van de wijk of voorstad op de rug. Op het hoofd draagt men een bandje (rood, blauw, wit).
Het festival
Het festival begint op de eerste dag reeds om 6 uur 's ochtends, met de hiki-dashi, oftwel het openingstrekken. Daarna worden de danjiri's de rest van de dag en de volgende dag door de stad getrokken. Op de foto's is te zien dat de danjiri's inclusief de timmerman nogal hoog kunnen worden, en als voorbereiding op het festival worden stoplichten die over de weg hangen verwijderd, alsmede allerlei telefoon- en electriciteitsdraden. 's Avonds worden de danjiri's voorzien van lampionnen en gaat het trekken gewoon door.
|
| Overdadig lampionnen werk ontneemt de inzittenden vrijwel ieder zicht. |
De stad zelf is rond de parcours helemaal volgebouwd met stalletjes waaraan van alles gekocht kan worden, souvenirs, snacks, drank en gewone prullaria. De drukte is enorm.
